„Ojciec dziecka od wielu miesięcy uchyla się od płacenia alimentów na rzecz naszego syna, więc zmuszona byłam pozwać o alimenty jego rodziców, czyli dziadków mojego syna. Niebawem ma się odbyć pierwsze rozprawa, a ja zastanawiam się czy dziadkowie mogą uchylić się od płacenia alimentów?”

W poprzednim artykule wyjaśniłam kwestię, kiedy można uzyskać alimenty od dziadków, a dziś chciałabym wyjaśnić czy dziadkowie mogą uchylić się od płacenia alimentów i jeśli tak, to w jakich sytuacjach.

Zgodnie z art. 144¹ kro, zobowiązany może uchylić się od wykonania obowiązku alimentacyjnego względem uprawnionego, jeżeli żądanie alimentów jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Zauważyć należy, iż w świetle w/w przepisu usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, o których mowa w art. 133 § 1 kro, nie stanowią jedynego kryterium świadczenia alimentacyjnego, gdyż wprost z tego przepisu wynika, że obowiązek alimentacyjny zobowiązanego względem uprawnionego zależy również od tego, czy żądanie przez dziecko alimentów od dziadków może być uznane za odpowiadające zasadom współżycia społecznego.

Sąd rozpoznając sprawę o zasądzenie alimentów bada realne możliwości finansowe dziadków, rzeczywiste potrzeby wnuka/wnuczki oraz stosunki pomiędzy nimi, ich ewentualne konflikty i niewłaściwe postępowanie uprawnionego.

Wypadki rażącego naruszenia przez osobę uprawnioną (wnuka/wnuczkę) zasad życia w rodzinie uzasadniające oddalenie powództwa o zasądzenie alimentów mogą polegać m.in. na:

1) zachowaniach godzących w życie i zdrowie członka rodziny,

2) zachowaniach naruszających godność, dobre imię i inne dobra osobiste człowieka,

3) zawinionym popadnięciu w niedostatek lub umyślnym wywołaniu sytuacji prowadzącej do żądania alimentów.

Oddalenie powództwa zasadne będzie również wtedy, gdy sytuacja finansowa dziadków jest ciężka lub ich stan zdrowia jest zły i nie pozwala im na podjęcie pracy zarobkowej. W takiej sytuacji, dziadkowie winni wykazać te okoliczności przed Sądem załączając takie dowody jak: zaświadczenie z ZUS-u o wysokości otrzymywanej emerytury lub renty, wyniki badań lekarskich czy np. historię leczenia szpitalnego.

Reasumując wskazać należy, iż pozew o zasądzenie alimentów od dziadków zasadny będzie wtedy, gdy dziadkowie dziecka nie mają problemów finansowych i są w stanie sprostać obowiązkowi płacenia alimentów.

Podstawa prawna:

art. 144¹ ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm.)

Komentarz do art. 144¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pod red. J. Wiercińskiego, wyd.1.