„Mój chłopak ma 19 lat, a ja 16. Jesteśmy parą od trzech lat i bardzo się kochamy. Chcielibyśmy wziąć ślub, ale nie wiemy jakie kroki podjąć i czy wymagana jest do tego zgoda moich rodziców?”
Z przepisów prawa wprost wynika, iż małżeństwa nie może zawrzeć osoba, która nie ukończyła 18 lat. Niemniej jednak od każdej reguły są pewne odstępstwa i tak art. 10 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wskazuje, iż z ważnych powodów sąd opiekuńczy może zezwolić na zawarcie małżeństwa kobiecie, która ukończyła lat 16, a z okoliczności wynika, że zawarcie małżeństwa będzie zgodne z dobrem założonej rodziny.
Jak to zostało wskazane powyżej, aby uzyskać zgodę sądu na zawarcie małżeństwa muszą zostać spełnione wszystkie wymogi. Wymogu dotyczącego płaci i wieku tłumaczyć nie trzeba, gdyż ustawodawca wprost wskazuje, iż o zgodę taką może wystąpić tylko kobieta, która ukończyła 16 rok życia (16 lat musi mieć skończone nie w dniu składania wniosku, a w chwili orzekania przez sąd!).
Drugim wymogiem jest tzw. ważny powód. Niestety ustawodawca nie sprecyzował w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym co stanowi ten ważny powód, niemniej jednak praktyka sądowa wskazuje, iż częstym argumentem jest ciąża kobiety, posiadanie już wspólnego dziecka z mężczyzną, z którym nieletnia chce zawrzeć małżeństwo lub np. choroba jednego z przyszłych małżonków bądź najbliższego członka rodziny.
Trzecim i ostatnim wymogiem jest dobro rodziny, które wyraża się przede wszystkim w prawidłowym jej funkcjonowaniu. Sąd badając w/w przesłankę zwraca przede wszystkim uwagę na to, jaka jest sytuacja osobista każdego z przyszłych małżonków, bierze pod uwagę ich dojrzałość, trwałość ich więzi, warunki materialne oraz to jaki stosunek do siebie mają.
Reasumując wskazać należy, iż sąd opiekuńczy udzieli zezwolenia na zawarcie małżeństwa tylko wtedy, gdy spełnione łącznie zostaną wszystkie trzy w/w przesłanki. Pamiętać również należy, iż przed wydaniem takiego zezwolenia sąd obligatoryjnie wysłucha kobietę składającą wniosek oraz mężczyznę, z którym chce ona zawrzeć małżeństwo. Ponadto, sąd może wysłuchać osoby bliskie tj. rodziców i rodzeństwo nieletniej i mimo, że ich zgoda nie jest wymaga, sąd może wziąć pod uwagę ich opinie!
Postanowienie o udzieleniu zezwolenia na zawarcie małżeństwa ma charakter nieodwołalny, nie może być zmienione ani uchylone, staje się skuteczne z chwilą uprawomocnienia się, a kobieta, która złożyła w/w wniosek z mocy prawa staje się pełnoletnia.
Podstawa prawna:
art. 10 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm.),
Komentarz do art. 10 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pod red. J. Wiercińskiego, wyd. 1.
