„Razem z moja partnerką spodziewamy się dziecka. Będziemy młodymi rodzicami, jeszcze studiującym, którzy mają pewne obawy czy sobie poradzą. Chcielibyśmy dowiedzieć się na czym polega władza rodzicielska i kiedy dokładnie powstaje?”
Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie zawiera definicji władzy rodzicielskiej, jednakże w doktrynie przyjmuje się, że jest to ogół spoczywających na rodzicach obowiązków i przysługujących im praw wobec dziecka.
Do obowiązków rodziców należy przede wszystkim wykonywanie władzy rodzicielskiej w sposób jak najlepszy dla dziecka tj. tak, jak wymaga tego jego dobro i interes społeczny.
Zasadą jest, że władza rodzicielska powstaje z chwilą urodzenia dziecka i trwa tak długo, jak długo istnieją podmioty tego stosunku prawnego, czyli rodzice i ich małoletnie dziecko (szerzej na temat tego kiedy ustaje władza rodzicielska w kolejnym artykule). Podkreślić należy, iż powstanie i istnienie tej władzy jest niezależne od tego, czy rodzice pozostają w związku małżeńskim, w konkubinacie czy żyją osobno. Każdy z rodziców wykonując władzę rodzicielską ma jednakowe prawa i obowiązki i wspólnie ponoszą oni odpowiedzialność za wychowanie i rozwój dziecka.
Rodzice wykonując władzę rodzicielską winni wspólnie podejmować decyzje dotyczące istotnych spraw dziecka tj. w kwestiach związanych np. z wyborem przedszkola/szkoły, wyboru zajęć pozalekcyjnych na jakie małoletnie dziecko będzie uczęszczało czy sposobu leczenia. Jeśli rodzice nie są w stanie dojść do porozumienia, spór zostanie rozstrzygnięty przez sąd opiekuńczy.
Natomiast w sytuacji, w której władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu przemijającej przeszkody sąd opiekuńczy może ją zawiesić, a gdy rodzice lub jeden rodzic nie może wykonywać władzy rodzicielskiej z powodu trwałej przeszkody lub nadużywa władzy rodzicielskiej albo w sposób rażący zaniedbuje swoje obowiązki względem dziecka sąd może tych rodziców lub jednego rodzica pozbawić władzy rodzicielskiej, o czym również będzie w kolejnych artykułach.
Podstawa prawna:
art. 92 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tj. Dz. U. z 2017 r., poz. 682 z późn. zm.)
Komentarz do art. 92 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pod red. J. Wiercińskiego, wyd. 1.