„W zeszłym roku się rozwiodłem. Była żona wróciła do nazwiska panieńskiego i od kilku miesięcy naciska na mnie, abym wyraził zgodę na zmianę nazwiska naszego syna. Nie wyrażam na to zgody, pragnę, aby syn nadal nosił moje nazwisko. Czy istnieje możliwość, aby była żona zmieniła nazwisko dziecka bez mojej zgody?”

Co do zasady dziecko nosi nazwisko obojga rodziców. Zasada ta wynika zarówno z ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy, jak również z art. 8 ustawy o zmianie imienia i nazwiska, zgodnie z którym zmiana nazwiska obojga rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci i dzieci, które zrodzą się z tego małżeństwa. Natomiast zmiana nazwiska lub nazwiska rodowego jednego z rodziców rozciąga się na małoletnie dzieci, pod warunkiem, że drugi z rodziców wyraził na to zgodę.

Warto w tym miejscu podkreślić, iż każda zmiana dotycząca dziecka, które ukończyło lat 13 wymaga zgody również samego zainteresowanego.

A zatem, reasumując wskazać należy, iż do zmiany nazwiska dziecka niezbędna jest zgoda drugiego rodzica, a jeśli dziecko ukończyło 13 rok życia również i jego zgoda jest niezbędna.

Od powyższej zasady, istnieją wyjątki. Mianowicie, zgoda drugiego rodzica na zmianę nazwiska dziecka nie jest wymaga, jeżeli:

- rodzic dziecka nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych (tzn. jest ubezwłasnowolniony częściowo lub całkowicie),

- rodzic nie żyje lub nie jest znany,

- rodzic jest pozbawiony władzy rodzicielskiej.

Jeśli jedna z wyżej wymienionych przesłanek zostanie spełniona, wówczas rodzic może dokonać zmiany nazwiska dziecka bez zgody drugiego rodzica. Jeśli natomiast, żadna z tych przesłanek nie istnieje, a między rodzicami brak jest porozumienia w tym zakresie, każde z nich może zwrócić się do sądu opiekuńczego o wyrażenie zgody na zmianę nazwiska dziecka. Wniosek taki należy złożyć do Sądu Rejonowego właściwego ze względu na miejsce zamieszkania dziecka oraz opłacić go kwotą 100,00 zł. Wniosek też oczywiście należy również odpowiednio uzasadnić tj. przedstawić okoliczności, które przemawiają za wydaniem zezwolenia na zmianę nazwiska.

Prawomocne postanowienie sądu opiekuńczego upoważniające do dokonania zmiany nazwiska dziecka, zastępuje zgodę rodzica sprzeciwiającego się takiej zmianie.

Podstawa prawna:

art. 88-90 (1) ustawy z dnia 25 lutego 1964r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tj. Dz. U. Nr 9, poz. 59),

art. 8 ustawy z dnia 17 października 2008r. o zmianie imienia i nazwiska (tj. Dz. U. Nr 220, poz. 1414).