Jeżeli małżonkowie pozostający w separacji zdecydowali wspólnie, że kryzys małżeński miał charakter jedynie przejściowy i chcą pozostać w związku małżeńskim, mogą na podstawie art. 61⁶ § 1 kro wnieść o zniesienie separacji.

Wniosek można złożyć w jednym lub w dwóch odrębnych pismach, które kierowane są do właściwego sądu okręgowego. Właściwość miejscową wyznacza wspólne miejsce zamieszkania małżonków, a w braku tej podstawy – ich wspólne miejsce pobytu. Jeżeli brakuje i tej drugiej podstawy to wniosek należy złożyć w sądzie właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu jednego z małżonków.

Wniosek należy opłacić w kwocie 100,00 zł bądź to w kasie sądu, bądź dokonując przelewu na konto sądu, a także należy do niego załączyć odpis wyroku sądu orzekającego separację.

Podkreślić należy, iż zgodne żądanie małżonków jest wystarczającą podstawą do zniesienia separacji. Sąd w postępowaniu o zniesienie separacji nie bada czy małżonkowie podjęli wspólne pożycie - zgodny wniosek podlega uwzględnieniu, choćby między stronami istniał w dalszym ciągu zupełny rozkład pożycia.

Należy również pamiętać, że sąd, który orzekał separację, znosi ją na zgodny wniosek małżonków po przeprowadzeniu rozprawy. Przeprowadzenie rozprawy jest obligatoryjne, co oznacza, że rozprawa odbędzie się bez względu na niestawiennictwo jednej ze stron!

Przechodząc do skutków prawnych jakie wywołuje zniesienie separacji wskazać należy, iż zgodnie z art. 61⁶ § 2 kro z chwilą zniesienia separacji ustają jej skutki. Oznacza to, że wszystkie stany prawne, będące konsekwencją orzeczenia separacji ustają, a więc następuje powrót do stanu sprzed orzeczenia separacji.

W myśl art. 61⁶ § 3 kro sąd znosząc separację, z urzędu rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem. Do obowiązków sądu należy ponowne zbadanie sposobu wykonywania obowiązków rodzicielskich po ustaniu separacji. Sąd, może pozostawić taki stan prawny, jaki istniał w dacie poprzedzającej orzeczenie separacji oraz podczas separacji, jak również może zmodyfikować go zgodnie z zasadą dobra dziecka.

Kolejnym skutkiem jaki niesienie za sobą zniesienie separacji jest powstanie między małżonkami ustawowego ustroju majątkowego. Zauważyć należy, iż wraz z orzeczeniem separacji powstaje między małżonkami rozdzielność majątkowa i jeśli małżonkowie są zainteresowani pozostawaniem w dalszym ciągu w tej rozdzielności to zobowiązani są złożyć dodatkowy zgodny wniosek o utrzymanie rozdzielności majątkowej. Na podstawie takiego wniosku, sąd orzeka o utrzymaniu rozdzielności majątkowej, która z mocy prawa powstała z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia o separacji.

Co istotne, powstały z powrotem ustrój małżeńskiej wspólności majątkowej obowiązuje na przyszłość! Nie obejmuje on więc przedmiotów majątkowych nabytych przez każde z małżonków w czasie obowiązującej ich rozdzielności.

Ostatnim skutkiem wszczęcia postępowania o zniesienia separacji jest zawieszenie z urzędu postępowania w sprawie o eksmisję jednego z małżonków pozostających w separacji ze wspólnego mieszkania, jak również w sprawie o korzystanie przez małżonków pozostających w separacji ze wspólnego mieszkania. Postępowanie w tych sprawach umarza się z urzędu z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o zniesieniu separacji.